سؤال : چرا طبقه بندي محصولات جوشكاري معمولاً مطابق استاندارد AWS است ؟
جواب : طبقه بندي الكترودهاي جوشكاري بر اساس استاندارد‌هاي EN . DIN . BS . AWS ، استاندارد ملي ايران 871 و .... در كشورهاي مختلف مرسوم است ولي از آنجا كه در صنايع ايران استانداردهاي AWS آمريكا و DIN آلمان بيشتر شناخته شده تر هستند و صنايع ايران از اين دو و استاندارد ملي ايران بيشتر استفاده مي كنند مبناي طبقه بندي الكترودهاي جوشكاري در بين توليد كنندگان الكترود گرديده است و معمولاً در كتابچه هاي راهنماي توليد كنندگان الكترود جوشكاري ديده مي شود كه براي هر الكترود جوشكاري ( مثلاً E6010 ) معادل آن در استانداردهاي مختلف ذكر مي شود .

سؤال : آيا روش ساده اي براي كنترل سلامت روكش الكترود جوشكاري وجود دارد ؟
جواب : از نظر ظاهري الكترود جوشكاري بايد داراي روكش صاف و يكدست بوده و عاري از هر گونه ترك طولي و عرضي ، عدم پريدگي روكش در جاهاي مختلف ، عدم آغشته بودن به مواد روغني و چربي و رنگ ، عدم وجود خمير اضافي، لهيد‌گي ويا حفرات ريز و درشت در جاهاي مختلف روكش باشد كه همه اين موارد به صورت چشمي قابل رؤيت هستند و از نظر استحكام روكش ، اگر الكترود جوشكاري از ارتفاع يك متري بر روي پليت فلزي رهاشود نبايد روكش الكترود دچار مشكل گردد .

سؤال: آمپر جوشكاري در جوشكاري الكترودها تا چه حد مهم است و مبناي انتخاب آمپر مناسب چيست ؟
جواب : معمولاً جريان برق متناسب با قطر الكترود مصرفي و شرايط جوشكاري تنظيم مي شود . هر چه قطر الكترود بيشتر باشد جريان مصرفي بيشتر است . هميشه بايستي به ميزان آمپري كه سازنده الكترود توصيه كرده است توجه گردد ولي اگر جدول آمپر در دسترس نباشد مي توان طبق قاعده كلي گفت : عدد آمپر با عدد قطر برحسب هزارم اينچ تقريباً برابر است براي مثال الكترود به قطر 3.25 ميلي متر كه معادل يك هشتم اينچ ( 125/0 اينچ ) است با 125 آمپر خوب كار مي كند . تنظيم نا مناسب آمپر جوشكاري مشكلات زيادي را در جوشكاري و نهايتاً كيفيت جوش ايجاد مي كند كه به برخي از آنها اشاره مي شود:
الف - اگر آمپر پايين تر ازحد لازم باشد :
جوشكاري با سختي انجام مي گيرد ، احتمال چسبيدن نوك الكترود به قطعه كار زياد شده ، وجوش حاصله داراي گرده ( ارتفاع ) زياد خواهد بود و سطح جوش صاف و يكدست نخواهد بود .
ب - اگر آمپر جوشكاري خيلي بيشتر از حد لازم باشد :
1 – شدت سوختن الكترود زياد بوده و روكش نيمه دوم الكترود مي سوزد و سرخ مي شود و كيفيت لازم براي جوشكاري را نخواهد داشت .
2 – پاشش خيلي زياد مي شود .
3 – سرباره (گل جوش ) چسبنده تر مي شود .
4 – جوش حاصله از گرده مناسبي بر خوردار نيست و استحكام جوش به اين ترتيب به شدت افت مي كند .
5 – منگنز جوش مي سوزد و احتمال ترك خوردن جوش زياد مي شود .
6 – به نظر مي رسد دود جوشكاري زياد شده است .

لازم به ذكر است معمولاً جوشكاران به خاطر بالابردن سرعت جوشكاري ، از آمپر بالاتر از حد مورد نياز استفاده مي كنند . ولي غافل هستند كه با اين كار چه مشكلاتي براي جوش ايجاد مي شود .

سؤال : آيا پيشگرم كردن الكترود جوشكاري قبل از جوشكاري نياز است ؟ چگونه مي توان تشخيص داد كه الكترود بايد پيشگرم شود ؟
جواب : پيشگرم كردن الكترود هاي جوشكاري قبل از جوشكاري معمولاً بجز براي الكترودهاي قليايي مورد نياز نيست مگر آنكه الكترود به دلايل مختلف جذب رطوبت كرده باشد . كه تشخيص آن خيلي راحت نيست ولي معمولاً الكترودي كه رطوبت زياد جذب كرده باشد شوره هايي بر روي روكش آن ديده مي شود و يا در هنگام جوشكاري داراي پاشش زياد است . معمولاً اگر در جوشكاري يك شاخه الكترود ، مقدار پاشش ها در نيمه اول با نيمه دوم الكترود متفاوت باشد نشان مي دهد كه الكترود رطوبت جذب كرده است در اين حالت پشت سرباره حاصل از جوشكاري نيز تقريباً متفاوت است يعني در نيمه اول به دليل وجود رطوبت و خروج گازها از جوش پشت سرباره متخلخل تر از سرباره نيمه دوم الكترود خواهد بود . در هر صورت بامشكوك شدن به جذب رطوبت در روكش الكترود بهتر است الكترود قبل از جوشكاري پيشگرم شود .
الكترودهاي قليايي ( مثل E7018) حتماً قبل از جوشكاري بايد پيشگرم شوند كه معمولاً سازندگان الكترود شرايط و نحوه پيشگرم آن را بر روي بسته ها قيد نموده اند .

سؤال : دلايل ايجاد ترك در جوش چيست و چگونه مي توان از ايجاد ترك بعد از جوشكاري جلوگيري كرد ؟
جواب : ترك خوردن جوش در حين جوشكاري و يا بعد از آن به دلايل زيادي مي تواند صورت گيرد كه در زير به برخي از آنها اشاره مي شود :
1 – عدم تطابق آناليز فلز پايه با الكترود مصرفي : در بعضي موارد ديده شده كه آناليز فلز پايه جوشكاري شده داراي عناصري مثل كربن ، گوگرد و فسفر بالا مي باشد و الكترود انتخابي مناسب نبوده مثلاً از E6013 در جوشكاري آن استفاده شده است . لذا بايد دقت شود با توجه به آناليز شيميايي و خواص مكانيكي فلز پايه نوع و سايز الكترود مصرفي انتخاب شود .
2 – عدم تطابق ضخامت فلز پايه با نوع و سايز الكترود مصرفي : براي مثال براي جوشكاري دو قطعه باضخامت mm10 اگر از الكترود سايز 2/5 استفاده شود احتمال ترك خوردن جوش خيلي بالا مي رود .
3 – شدت جريان نا مناسب در جوشكاري : آمپر نامناسب ، مخصوصاً استفاده از آمپر خيلي زياد در جوشكاري به دليل سوختن عناصر آلياژي جوش ، كيفيت را به شدت پايين آورده و عامل مهمي در ترك خوردن جوش مي باشد .
4 – عدم مهارت جوشكار در ايجاد جوش صاف و يكدست .
5 – شرايط كار : عدم تميزي قطعه ( آغشتگي به رنگ ،روغن ، گريس و .... ) بر روي كيفيت جوش تاثير گذاشته و كيفيت و استحكام آن رابه شدت كاهش مي دهد .
6 – جوشكاري در شرايط نا مساعد : جوشكاري در شرايط هواي باراني و يا باد شديد و يا در هواي بسيار سرد و عدم پيشگرم قطعه كار باعث مي شود جوش حاصله كيفيت و استحكام مناسب را نداشته باشد .
7 – استفاده از الكترود جوشكاري نا مرغوب ( الكترودهاي مشكل دار از نظر آناليز شيميايي جوش ، الكترودهاي خيس و ....)
8 – ترك هيدروژني : هيدروژن نفوذي با تنش هاي پسماند كه در حين جوشكاري ايجاد مي شوند تركيب شده و در فولادهاي حساس به ترك (معمولاً فولادهاي پر كربن ) ممكن است منجر به ترك در ساعات و يا روزهاي پس از اتمام فر آيند جوشكاري شود . در اين گونه موارد استفاده از اقلام مصرفي كم هيدروژن ( الكترودهاي قليايي مثل E7018 ) پيشنهاد مي شود . علاوه بر آن رعايت دستورالعمل هاي پيش گرم ، دماي بين پاسي و عمليات حرارتي بعد از جوشكاري از عوامل بسيار مؤثر در كنترل ترك هيدروژني مي باشند .

سؤال : پيشگرم قطعه كار قبل از جوشكاري در چه مواقعي نياز است؟
جواب : پيشگرم قطعه كار منجر به كاهش سرعت سرد شدن در ناحيه جوش و ناحيه تحت تاثير جوش مي شود پارامترهاي مؤثر در تعيين دماي پيشگرم را مي توان ضخامت قطعه كار ، استحكام جوش ، مقدار عناصر آلياژي جوش و ميزان هيدروژن فلز جوش عنوان كرد . علاوه بر موارد فوق الذكر پيشگرم قطعه كار قبل از جوشكاري در شرايطي كه قطعه كار خيس ، آغشته به رنگ و روغن و چربي و ... باشد نياز است . پيشگرم قطعه كار عمدتاً با مشعل هاي حرارتي و يا المنت هاي الكتريكي انجام مي شود .


سؤال : تاريخ انقضاء مصرف براي الكترود جوشكاري چگونه تعيين مي شود ؟
جواب : براي الكترود جوشكاري اگر شرايط نگهداري و انبارداري مطابق با استانداردهاي تعريف شده باشد فاسد شدن الكترود و تاريخ انقضاء مصرف بي معني است ولي اگر جذب رطوبت در روكش صورت گيرد روكش الكترود به مرور زمان خاصيت خود را از دست داده و كيفيت جوش مناسبي بعد از جوشكاري ارائه نخواهد داد . البته در صورت جذب رطوبت توسط روكش الكترود ، پيشگرم كردن الكترود تا حدود زيادي مشكلات را حل مي كند .